شورای هماهنگی منحل شد- ۹

فصل اول- شورای هماهنگی نیرو‌های انقلاب اسلامی

در مقابل این محمود احمدی‌نژاد بود که با چراغ خاموش خود را آماده حضور در انتخابات می‌کرد. احمدی‌نژاد هرچند که در آن روز‌ها اعلام کرده بود قصد نامزدی ندارد، اما ناطق نوری که نمی‌خواست محافظه‌کاران جوان از تصمیمات او دلگیر و قهر پیشه کند.

در روزهایی که کسی فکر نمی‌کرد او رئیس جمهوری ایران خواهد شد، از زبان ناطق شنید: «دکتر احمدی نژاد طی نامه‌ای به من خواستار کناره گیری از لیست شورای هماهنگی شد اما او هنوز یکی از پنج گزینه است.»(۶۴)

ناطق نوری که برای چندمین بار برای تحقق وحدت محافظه‌کاران به طور رسمی وارد میدان اطلاع رسانی شده بود تا تردیدها را از میان بردارد، در خصوص انتخاب نامزد نهایی نیز گفت: «شورای هماهنگی هنوز به طور قاطع به یک نفر نرسیده است، ما صلاحیت‌ها را بررسی کرده‌ایم و منتظر نتایج نظرسنجی‌ها در خصوص اقبال عمومی پنج کاندیدای مطرح هستیم.»(۶۵)

از این برهه بود که به طور رسمی و از زبان رئیس شورای هماهنگی بحث انتخاب نامزد واحد از طریق نظرسنجی در جبهه محافظه‌کاران اعلام شد. هرچند جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی پیش از این چندین‌بار بر انتخاب نامزد نهایی محافظه‌کاران بر اساس نظرسنجی‌های معتبر تاکید کرده بود، اما قبول این ساز و کار از سوی شورای هماهنگی بیانگر این مسئله بود که «دوران این که یک عده بنشینند در یک اتاق بسته و برای مردم تعیین تکلیف کنند، گذشته است.»(۶۶)

در روزهای دهه فجر، از سخنرانی ناطق نوری در در مدرسه علمیه حقانی نکته‌های دیگر استنباط شد. رئیس شورای هماهنگی در تکمیل معیارهای اولیه این شورا برای انتخاب نامزد واحد اعلام کرد:

ما ۱۵معیار برای صلاحیت فردی و چهار معیار برای کارآمدی و مقبولیت اجتماعی کاندیداهای اصولگرایان مدنظر قرار داده‌ایم؛ حضور در انقلاب، وضعیت فرد پس از دوم خرداد٬ساده زیستی، فهم اقتصادی، مدیریت کاری و سوابق از جمله این ملاک‌هاست که مهم‌تر از آنها بحث ولایت پذیری و نقدپذیری است.(۶۷)

تغییر و تحول درونی شورای هماهنگی هرچند با گذشت چهار ماه از فعالیتش برای انتخاب نامزد واحد کمتر به اطلاع عمومی رسید، اما سخنرانی ناطق نوری نشان داد که چقدر این شورا برار رسیدن به نامزد واحد دچار تغییر در نحوه انتخاب نامزد‌ واحد شده است.

علی دارابی روند تصمیم‌گیری و تغییر در مشی شورای هماهنگی برای انتخاب نامزد نهایی را این‌گونه بیان می‌کند:

از ابتدا بنا بود که پنج کاندیدا با امکان همراهی و پشتیبانی مساوی پیش بروند و ما نیز زمینه را رای آنها فراهم کنیم. بعد قرار شد که یک نظرسنجی آن هم براساس یک اجماع در خصوص انجامش صورت بگیرد که هیچ کدام از این دو مورد اتفاق نیفتاد. مساله سوم نقش کمیته منتخب ۵+۲ بود که به نادرست جای شورای هماهنگی نشست و اختلاف بعدی ما نیز بر سر معرفی زمان کاندیدای نهایی بود.(۶۸)

این تغییرات که ناطق نوری از آن برای انتخاب نهایی نامزد محافظه‌کاران سخن می‌گفت، در روایت دارابی بعدها موجب از هم گسیختگی شورای هماهنگی و جایگزین شدن ۵+۲ به جای آن شد. هرچند آن شورا هم نتوانست کاری از پیش ببرد و پس از چند نشست و مذاکره، کار را به خود نامزد‌ها واگذار کرد.

شورای ۵+۲در شرایطی شکل گرفت که خط و خطوط‌های سیاسی درون محافظه‌کاران به مرز شفاف و باریکی رسیده بود.

حسن بیادی عضو شورای شهر تهران در گفتگویی این چنین اختلاف‌ها را تشریح می‌کند:

آقای بیادی شما گفته بودید که آبادگران نامزد انتخاباتی خود را اعلام می‌کند. این اتفاق چه زمانی می‌افتد؟

- فکر می‌کنم قبل از سال آینده نامزد آبادگران معرفی شود.
رابطه شما با شورای هماهنگی چگونه است؟
- ما هماهنگی را دوست داریم.
شورای هماهنگی را؟
- خیر. هماهنگی را دوست داریم.
آیا آبادگران جزء شورای هماهنگی است؟
- از ما تاکنون نظری نخواسته‌اند.
آیا شما از دو نامزدی که شورای هماهنگی معرفی کند، حمایت می‌کنید؟
- این احتمال هم وجود دارد.
این پاسخ شما یعنی اینکه ممکن است از شورای هماهنگی هم پیروی نکنید؟
- بله. آبادگران خودش موضوعات را بررسی می‌کند.
ممکن است بیشتر توضیح بدهید؟
- ببینید ما با شورایی هماهنگی اختلاف داریم. حرف ما این است که باید ابتدا برنامه تدوین کنیم و بعد نامزد انتخابات را معرفی کنیم. اما آنها نظری متفاوت دارند. از سوی دیگر ما اعتقاد داریم که هنوز آدم‌های شایسته، کارآمد، متعهد و با سوادی که بتوانند پست‌های کلیدی را در اختیار بگیرند، وجود دارد.(۶۹)

شورای ۵+۲در این شرایط وارد مجادلات درونی محافظه‌کاران شد تا راه حل مناسبی برای حل و فصل این بحران پیدا کند.

این شورا که بسیاری از تحلیل‌گران سیاسی آن را همان شورای هماهنگی می‌نامیدند، در واقع شورایی بود که به طور غیر رسمی دو ماه پس از شروع به کار شورای اولیه در شهویور ماه سال ۸۳ با عضویت علی‌اکبر ناطق نوری، محمدرضا باهنر، عسگر اولادی، سید رضا تقوی، حسین فدایی و دو عضو دیگر از حوزه علمیه قم ماموریت خود را آغاز و در دهه سوم بهمن ماه همان سال پس از ۶۰ روز مذاکره با پنج نامزد مطرح محافظه‌کار با شش رای موافق و یک رای ممتنع (حسین فدایی)، علی لاریجانی را به عنوان نامزد نهایی محافظه‌کاران انتخاب کرد.

این شورا قصد داشت به طور رسمی با صدور بیانیه‌ای در ۲۵ بهمن ماه سال ۸۳ نام علی لاریجانی را اعلام کند، اما این امر به دلایلی همچون ادامه رایزنی‌ها با نامزد‌ها و مخالفت برخی از آنان به تعویق افتاد.(۷۰)

به این ترتیب، کار کمیته هفت نفره که قرار بود با چراغ خاموش به معرفی نامزد نهایی محافظه‌کاران بپردازد، بدون اعلام نظر پایان پذیرفت تا تحولات آتی، مناسبات درونی محافظه‌کاران را بیش از پیش دچار تردید و بی ثباتی کرد.

ادامه دارد...

۶۴- خبرگزاری مهر٬ ۱۷ دی‌ماه سال ۱۳۸۳.
۶۵- همان.
۶۶- روزنامه شرق٬ ۳۰ فروردین ماه سال ۱۳۸۴.
۶۷- خبرگزاری مهر٬ ۱۷ دی‌ماه سال ۱۳۸۳.
۶۸- روزنامه شرق٬ ۳۰ فروردین ماه سال ۱۳۸۴.
۶۹- وب‌سایت انتخاب٬ ۱۷ دی‌ماه سال ۱۳۸۳.
۷۰- وب‌سایت شریف‌نیوز٬ ۲۵ بهمن‌ماه سال ۱۳۸۳.